Публикация этикасы және журналдағы жариялау этикасы принциптері туралы ақпаратты www.elsevier.com сайтынан қараңыз. https://www.elsevier.com/about/policies-and-standards/publishing-ethics

Journal of Biological Research журналында мақала жіберу, сипатталған жұмыс бұрын жарияланбағанын (қысқаша аннотация немесе жарияланған лекцияның немесе ғылыми диссертацияның бөлігі немесе электронды препринтті қоспағанда, www.elsevier.com қараңыз) білдіреді, ол басқа жерде жариялау үшін қарастырылмайды, оның жариялануы барлық авторлар мен жұмыс жүргізілген мекемелерден бекітілген және егер мақала қабылданса, ол басқа жерде сол формада, ағылшын тілінде немесе басқа тілде, оның ішінде электронды түрде, авторлық құқық иесінің жазбаша рұқсатынсыз жарияланбайды. Әсіресе, басқа тілде жарияланған мақалалардың ағылшын тіліне аударылған нұсқалары қабылданбайды. JBR редакторлары ғылымдағы кәсіби баспагерлер қабылдаған этика стандарттарын және принциптерін қолдайды.

 

JBR журналына қолжазбаларын жіберетін авторлар төмендегілерді растайтын Авторлар Декларациясымен келісуі керек:

Қолжазба, оның ішінде оның бөліктері де, бұрын жарияланбаған, баспаға қабылданбаған және басқа жерде ұсынылмаған. JBR басқа жерде жарияланған немесе жарияланатын деректерді қамтитын мақаланы жарияламайды.

- Ұсынылған нәтижелер авторлардың түпнұсқалық жұмысы болып табылады және жүргізілген зерттеудің нәтижелерін дәл және толық көрсетеді.

- Плагиат, деректерді жасау, деректерді іріктеп көрсету немесе басқа, несиеленбеген көздерден алынған деректерді енгізу этикаға жатпайды және қабылданбайды.

- Авторлар зерттеуде қолданылған әдістер немесе нәтижелер мен қорытындыларды интерпретациялау бойынша әсер ететін немесе ықпал ететін бұрын жарияланған жұмыстарды көрсетіп, сілтеме жасауы қажет.

- Авторлар зерттеудің қаржыландыру көзін ашып көрсетуі және қаржыландыру көздері немесе автордың мүдделер қақтығыстары туралы редакторға хабарлауы тиіс.

- Осы стандарттарды бұзу жіберілген қолжазбаның қабылданбауына әкеліп соғады және JBR журналында мақала жіберу мүмкіндігін тоқтата тұруға дейінгі санкцияларға әкелуі мүмкін.

Ғылыми адалдықтың басқа да түрлері, мысалы, плагиат, деректерді фальсификациялау, алаяқтық деректер, басқа жұмыстарды дұрыс түсінбеу, қате дәйексөздер және т.б. сияқты жағдайлар орын алса, Journal of Biological Research жариялау этикасы комитетінің (COPE) мінез-құлық кодексіне сәйкес әрекет етеді және COPE схемалары бойынша күдікті жаман әрекеттерді шешу жолдарын ұстанады (www.publicationethics.org). https://publicationethics.org/files/ethical-problem-in-submitted-manuscript-cope-flowchart.pdf. Ортақ тексеріс қызметі CrossCheck сіздің мақалаңызды түпнұсқалығын тексеру үшін тексеруі мүмкін. https://www.elsevier.com/editor/perk/plagiarism-complaints/plagiarism-detection

 

Авторлық құқық

Автор-хатшы өз әріптестерінің зерттеулерінің құндылығын құрметтеуі, авторлық құқықты төмендетпеуі қажет. Әрбір автор зерттеуді әзірлеуге, жүргізуге, талдауға немесе интерпретациялауға елеулі интеллектуалдық үлес қосуы керек. Әрбір автор мақала рецензияға жіберілмей тұрып оны мақұлдауы және жариялау үшін соңғы нұсқасын бекітуі қажет. Сонымен қатар, бірінші автор мен автор-хатшы мақаланың барлық мазмұны үшін қоғамдық жауапкершілікті өз мойнына алуы тиіс.

 

Жануарларға қатысты зерттеулер

 Жануарларға жүргізілген зерттеулерді сипаттайтын мақалалар Journal of Biological Research журналында жариялау үшін қабылданар алдында, авторлар редакторларды жұмыс өзіне қатысты этикалық стандарттарға сәйкес екендігіне көзжеткізуі қажет. Авторлар зерттеу этикалық тексеруден өткендігі және жануарларды күтім жасау және пайдалану жөніндегі институционалдық комитеттің рұқсатын алғаны туралы жазбаша кепілдік беруге міндетті. Сонымен қатар, эксперименттік жануарларды пайдалану мен күтім жергілікті заңдарға, жануарларды қорғау жөніндегі нұсқаулықтар мен саясатқа сәйкес жүргізілуі тиіс.

 

Ақпараттандырылған келісім және науқас деректері

Науқастар немесе еріктілермен жүргізілген зерттеулер ақпараттандырылған келісімді талап етеді, бұл мақалада құжатталып көрсетілуі қажет. Егер автор нақты бір жағдай туралы немесе науқастар мен басқа адамдардың жеке ақпаратын немесе суреттерін жариялауды қаласа, қажетті келісімдер мен рұқсаттар алынуы тиіс. Егер автордың науқастың жазбаша рұқсаты болмаса, мақала мен қосымша материалдарға (барлық иллюстрациялар да қоса) енгізілген науқастардың жеке деректері жіберілмей тұрып жойылуы қажет.

 

Генеративті ИИ туралы декларация ғылыми жазбада

 Авторлар мақаланы жіберу кезінде генеративті ИИ қолданылғаны туралы мәлімдеуі қажет. Келесі нұсқаулар тек жазу процесіне қатысты, зерттеу процесінде деректерден ақпарат алу және талдау үшін ИИ құралдарын қолдануға қатысты емес:

 Генеративті ИИ және ИИ технологиялары тек жазу процесінде қолданылады, мақала тілін жақсарту және оқылымдығын арттыру үшін пайдаланылуы тиіс.

Бұл технология адам бақылауымен және қадағалауымен қолданылуы керек, ал авторлар нәтижелерді мұқият тексеріп, өңдеуі тиіс, өйткені ИИ авторитетті көрінетін, бірақ қате, толық емес немесе бұрмаланған нәтижелерді шығару мүмкін. Авторлар жұмыстың мазмұны үшін толық жауапкершілікті көтереді.

Генеративті ИИ және ИИ технологияларын ғылыми жазбада пайдалану бірінші рет мақала ұсынылған кезде, қолжазбаның соңында мәлімдеме қосу арқылы хабарлануы қажет.

Мысалы:

Бөлім атауы: ИИ Декларациясы

Мәлімдеме: Осы жұмысты дайындау барысында автор(лар) [ҚҰРАЛ/ҚЫЗМЕТ АТЫ] пайдаланды [СЕБЕП]. Бұл құрал/қызмет қолданылғаннан кейін автор(лар) мазмұнды қажеттілігіне қарай қарап шығып, өңдейді және жарияланған мақала мазмұны үшін толық жауапкершілікті өз мойнына алады.

Декларация грамматикалық қателерді, орфографияны және сілтемелерді тексеру сияқты негізгі құралдарды пайдалану туралы емес.

Авторлардың құқықтарын қорғау және олардың зерттеулерінің құпиялылығын сақтау мақсатында, Journal of Biological Research қазіргі уақытта рецензенттер мен редакторларға қолжазбаларды рецензиялау және бағалау процесінде генеративті ИИ немесе ИИ қолдауымен жұмыс істейтін технологияларды, мысалы, ChatGPT немесе ұқсас қызметтерді пайдалануға рұқсат етпейді.

 

РЕДАКТОРЛАР, РЕЦЕНЗЕНТТЕР ЖӘНЕ АВТОРЛАРДЫҢ ҚҰҚЫҚТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ

 Бас редактор үшін:

Құқықтары:

• Редакция жұмысын жақсарту мақсатында ұсыныстар енгізу;
• Редакцияның күнделікті қызметін қамтамасыз ету бойынша шешімдер қабылдау – өз құзыретіне қатысты барлық мәселелер бойынша;
• Редакция жұмысының ұйымдастырылуына қатысты мәселелерді қарастыру үшін коллегиалды басқару органдарының жұмысында қатысу.

Міндеттері:

• Басылымның дамуының концепциясын әзірлеу;
• Редакция қызметкерлерінің жұмысын басқару;
• Авторлардан дайындалған мақалаларды өңдеу;
• Қолжазбаларды редакциялауға және рецензиялауға жіберу;
• Публикацияға дайын материалдарды дайындау;
• Редакцияның жұмысы туралы есептер жазу.

Редакциялық алқа мүшелерінің міндеттері:

• Журналдың редакциялық алқасының отырыстарына қатысу, рецензенттердің мақалалар туралы шешімдеріне келісетін немесе келіспейтін пікірлерін білдіру және журналдың мазмұны бойынша таңдау жасау;
• Қолжазбаларды автордың жынысы, ұлттық тегі, діни сенімі немесе басқа жеке ерекшеліктеріне қарамастан бағалау;
• Жариялауға ұсынылған материалдарды өз жұмыстарында, сондай-ақ редакторлар, рецензенттер және басқа да қолжазбаға қатысы бар персоналдың жұмыстарында пайдаланудан бас тарту;
• Егер мүдделер қақтығысы болса, ұсынылған материалдарды қарастырудан бас тарту және автордан кез келген ықтимал мүдделер қақтығыстарын ашуды сұрау.

 Рецензенттер үшін:

Журнал жарияланатын мақалалардың сапасын қамтамасыз ету үшін қосарланған жасырын рецензиялау процедурасын қолданады (рецензент авторларды білмейді, ал авторлар рецензенттерді білмейді). Қолжазбалар екі рецензентке бағалау үшін жіберіледі.

Құқықтары:

• Рецензиялауға ұсынылған қолжазбаның рефератын сұрау;
• Аннотацияны оқығаннан кейін немесе толық анонимделген қолжазбаны оқығаннан кейін мақаланы бағалаудан бас тарту;
• Егер рецензент материалдың тақырыбы бойынша маман болмаса, редакцияға хабарлап, қолжазбаны рецензиялаудан бас тарту.

Міндеттері:

• Қабылданған қолжазбаны құпия құжат ретінде қарау;
• Қабылданған материалға объективті және негізделген баға беру;
• Рецензиялау барысында алынған ақпарат немесе идеялардың құпиялылығын сақтау және мүмкін болатын пайдамен байланысты ақпаратты құпия түрде сақтау;
• Мүдделер қақтығысы болған жағдайда қолжазбаны рецензиялауға қатыспау;
• Қолжазбаның материалдарын өз жарияланымдарында пайдаланбау.

 Авторлар үшін:

Қолжазбаны редакцияға ұсыну арқылы автор(лар) ешкімнің авторлық құқықтарын немесе жариялау этикасының принциптерін бұзбайтынын қамтамасыз етеді. Авторлар журналдың баспагеріне шектеусіз уақытқа эксклюзивті құқықтарды береді:

• Мақаланы көшіру (жариялау, жария ету, тарату немесе басқа тәсілдермен көбейту) құқықтары шектеусіз таралыммен, мақаланы кез келген әдіспен тарату құқықтары. Әрбір мақаланың данасы автор(лардың) атын қамтуы тиіс;
• Құрамдас мақалаға қосу құқықтары;
• Жалпыға жариялау құқықтары;
• Мақала туралы метадеректерді (атап айтқанда, мақаланың атауы, автор(лар)дың аты-жөні, аннотация, библиографиялық материалдар, толық мәтін және т.б.) тарату және жария ету, өңдеу, жүйелеу және әртүрлі деректер базалары мен ақпараттық жүйелерге енгізу құқықтары, оның ішінде жарияланған мақаланың толық мәтінін жариялау.

Мақалаға қатысты құқықтарды пайдалану аумағы шектелмеген. Автор(лар) мақала журналда жарияланғаннан кейін журналдың веб-сайтында ашық қолжетімді түрде жариялануына және мақаланың баспа нұсқасының кітапханалар мен басқа ұйымдарда немесе мекемелерде таралуына қарсылығын білдірмейді.

Автор(лар) баспагерге өздерінің жеке деректерін шектеусіз уақыт бойы сақтау және өңдеу құқығын береді (тегі, аты, әкесінің аты, білім туралы мәліметтер, жұмыс орны және лауазымы). Жеке деректер сақтау және өңдеу үшін әртүрлі деректер базалары мен ақпараттық жүйелерде сақталып, аналитикалық және статистикалық есептерде пайдаланылады, сондай-ақ ғылыми, әдебиет және өнер туындыларының объектілерін жеке деректермен байланыстыру үшін пайдаланылады және т.б.

Автор(лар) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес ғылыми мақалада зияткерлік меншік құқықтары мен авторлық құқық объектілерін заңсыз пайдалану үшін толық жауапкершілік көтереді.

Автор(лар) баспагерге мақаланың плагиатқа және басқа да жариялау этикасы бұзушылықтарына тексерілуіне келісім береді.

Автор(лар) редакцияға мақала мазмұнын өзгертпей, ғылыми және әдеби өңдеу жүргізуге, мақаланы қарауға және қажетті түзетулер мен өзгерістерді ұсынуға рұқсат береді, бірақ мақала автор(лар) түзетулер мен өзгерістер енгізгеннен кейін ғана жарияланады.

Автор(лар) редакцияның мақаланы жариялаудан бас тарту құқығын таниды, егер оның ресімдеуі мен мазмұны журнал талаптарына сәйкес келмесе немесе ондағы ақпаратты жариялауға тыйым салатын нормативтік-құқықтық актілер мен/немесе басқа ресми мемлекеттік құжаттарда белгіленген шектеулер болса, не ғылыми және/немесе жариялау этикасы принциптерінің бұзылуы жағдайында.

Автор(лар) басқа ғалымдармен немесе журналдың редколлегия мүшелерімен қызығушылықтар қақтығысы жоқ/бар екенін мәлімдейді. (Қызығушылықтар қақтығысы болған жағдайда автор(лар) мақаланың объективті бағалануына кедергі келтіретін нақты себептерді көрсетіп, сондай-ақ автор(лар) пікірінше, мақаланы объективті түрде бағалай алмайтын ғалымдардың толық аттарын көрсетуі қажет.) Автор(лар) журналдың редакциялық саясатымен таныс екенін, оның ішінде журнал туралы жалпы ақпарат, мақалаларды рецензиялау тәртібі, авторлар үшін ережелер және жариялау этикасы бар екенін мәлімдейді.

 

РЕЦЕНЗЕНТТЕРГЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР ЖӘНЕ РЕЦЕНЗИЯЛАУ ЕРЕЖЕЛЕРІ:

1. Рецензенттер – бұл рукописаның мазмұнына сәйкес білім саласында танылған беделі бар ғалымдар. Рецензенттің ғылым кандидаты, доктор немесе философия докторы (PhD) ғылыми дәрежесі болуы тиіс. Рецензиялауға сыртқы ғылыми ұйымдардың қызметкерлері де тартылуы мүмкін.
2. Рецензенттер «Journal of Biological Research» ғылыми журналының жариялау этикасын сақтауға міндетті.
3. Рецензенттер, егер олар ұсынылған рукописаны бағалауға жеткілікті білімі жоқ деп санаса немесе белгіленген уақытта оны рецензиялауға үлгере алмайтын болса, редакцияға бұл туралы жазбаша түрде хабарлап, үш жұмыс күні ішінде рецензиялаудан бас тартуы тиіс.
4. Рецензиялау мерзімі келесідей: мақала алынған күннен бастап бір айдан кешіктірілмей. Мерзім қосымша рецензиялауды немесе мамандандырылған рецензенттің болмауына байланысты ұзартылуы мүмкін.
5. Редакция рукописаларды рецензиялау үшін келесі жүйені қолданады:

    1) Формалдық талаптарға, журналдың профильіне және тақырыптық бөлімдеріне сәйкестігін техникалық тексеру модератор арқылы. Бұл кезеңде автордан/авторлар тобынан мақалаға түзетулер мен қосымша мәліметтер талап етілуі мүмкін.

    2) Мәтіннің ұрланған бөліктеріне тексеру жүргізу. Модератор қолжазбаны «Антиплагиат» жүйесі арқылы тексереді. Қолжазбаны қабылдау үшін мәтіннің түпнұсқалығы 65%-дан кем болмауы тиіс, ал мәтіннің сәйкес келуі 25%-дан аспауы қажет.     

   3) «Екі жақты соқыр» рецензиялау. Рукопистер, ресімдеу және түпнұсқалық талаптарына сәйкес келсе, қосымша рецензиялау үшін екі рецензентке жіберіледі, олардың әрқайсысы дербес шешім қабылдайды.

6. Қажет болған жағдайда, рукописа қосымша рецензиялау үшін (үш рецензентке дейін) жіберілуі мүмкін.
7. Рецензент жіберілген рукописаны белгіленген мерзімде қарап, редакторларға тиісті түрде рәсімделген рецензияны ұсынылған қолжазба тілінде береді. Рецензенттер келесі шешімдердің бірін қабылдауы керек:

- Қабылдау: қолжазбаны қабылдау;

- Қабылдау: кішігірім түзетулермен қабылдау;

- Қабылдау: тек елеулі түзетулерден кейін қабылдау;

- Бас тарту: қолжазбаны бас тарту (өзгерістер қабылданбайды).

8. Егер рецензент қолжазбаны жариялауға қабылдауды ұсынса немесе бас тартса, рецензияда мұндай шешімнің нақты себептері, қолжазбадағы елеулі және/немесе техникалық қателіктердің анықталғаны туралы айқын тұжырымдар, қажет болған жағдайда нақты беттер көрсетілуі тиіс. Рецензенттің ескертулері мен ұсыныстары объективті және принципті болуы керек, олар қолжазбаның ғылыми және әдістемелік деңгейін жоғарылатуға бағытталуы қажет.
9. Рецензенттердің шешімдері әртүрлі болуы мүмкін. Егер бір рецензент оң шешім қабылдап, екіншісі теріс шешім қабылдаса, қолжазба үшінші рецензентке қайтадан рецензиялау үшін жіберіледі. Журнал редакциясы рецензенттердің ескертулерімен келіспейтін авторға/авторлар тобына бас тартуға құқық береді.
10. Егер рецензент тек маңызды түзетулерден кейін қабылдауды ұсынса (елеулі өзгерістер мен 2-ші рецензиялау кезеңі қажет болса), онда автор/авторлар тобының қолжазбасы қайтадан рецензиялау үшін ұсынылады. Түзетілген қолжазбамен бірге авторлар рецензенттерге жауаптармен хатты бас редакторға жібереді, онда барлық рецензенттер ескертулеріне жауап берілген болуы тиіс.
11. Егер екі рецензент те оң шешім берсе, қолжазба баспаға дайындауға беріледі, содан кейін жариялау үшін қабылданғаны туралы акті шығарылып, авторлық құқықтарды беру туралы келісімшартқа қол қойылады. Келісімшартта қолжазбаны жариялаудың барлық мерзімдері мен кезеңдері көрсетіледі.
12. Қолжазба кез келген рецензиялау кезеңінде плагиат, дұрыс емес заимствование, деректерді бұрмалау немесе құрастыру анықталса, бас тартылып, жарияланбайды.
13. Егер автор/авторлар түзетілген қолжазбаны өзгеріссіз қайта жіберсе, мақаланың қабылданбайтыны туралы шешім автоматты түрде қабылданады.
14. Редакция рецензиялау нәтижесінде бас тартылған қолжазбаларды өз мақсатында пайдаланбайды. Модератор авторды бас тарту туралы хатпен хабардар етеді және рецензенттердің қорытындыларын жібереді.
15. Егер автор/авторлар қолжазбаны қайта қараудан бас тартса, олар бұл туралы редакцияны хатпен хабардар етуі тиіс және қолжазбаны қайта қараудан және жариялаудан бас тартқаны туралы мәлімдеме береді.
16. Кішігірім, бірақ қажетті түзетулермен қабылданған қолжазба үшін автор жеке кабинетінде журнал сайтында хабарлама алады: https://bioresearch.kz/.
17. Қолжазбаға қатысты рецензиялар мен ұсыныстар негізінде журналдың редколлегиясы келесі шешімдердің бірін қабылдайды:

- Барлық рецензенттердің оң қорытындысында қолжазба жариялауға мақұлданады және журналдың бір санында жарияланады.

- Рецензенттер арасында келіспеушіліктер болған жағдайда, қолжазбаны жариялау туралы соңғы шешімді бас редактор қабылдайды.

- Егер рецензияларда елеулі ескертулер мен қолжазбаны түзету туралы қорытынды ұсынылса, қолжазба авторға/авторлар тобына ескертулерді түзету үшін қайтарылады.

 

ҚҰҚЫҚТЫҚ МҮДДЕЛЕР ТУЫНДАРЫ

Құқықтық мүдделердің қақтығысы – бұл авторлар, рецензенттер немесе редакциялық кеңес мүшелері жарияланған материал туралы өз пікірлеріне әсер етуі мүмкін жасырын мүдделері бар жағдайлар. Құқықтық мүдде қақтығысы туындайды, егер бірінші мүдде бойынша кәсіби пікір (мысалы, зерттеудің негізділігі) екінші мүдденің (мысалы, қаржылық пайда) әсеріне ұшыраса. Құқықтық мүдделер қақтығысының түсінігі, сондай-ақ шын мәніндегі құқықтық мүдде қақтығыстары туралы білім алу маңызды.

Қаржылық қатынастар (мысалы, жұмыс, кеңес беру, акцияларға ие болу, төлемақылар, патенттер және ақылы рецензиялау) ең оңай анықталатын құқықтық мүдде қақтығыстарын білдіреді және журналдың, авторлардың және ғылымның беделіне ең көп зиян келтіреді. Алайда, құқықтық мүдделер қақтығыстары басқа себептермен де туындауы мүмкін, мысалы, жеке қатынастар немесе бәсекелестік, академиялық бәсеке және интеллектуалды көзқарастар.

Авторлар зерттеу демеушілерімен (коммерциялық немесе коммерциялық емес) келісімдер жасасудан аулақ болуға тиіс, егер олар авторларға зерттеу деректеріне толық қолжетімділік бермейтін немесе олардың талдауын және түсіндірілуін шектейтін болса, сондай-ақ мақалаларды дайындау және жариялау процесіне кедергі келтіретін болса.

Барлық рецензиялау және жариялау процесіне қатысушылар – авторлар ғана емес, рецензенттер, редакторлар және редакциялық кеңестің мүшелері – рецензиялау және жариялау процестеріндегі өз рөлдерін орындау кезінде өздерінің мүдделер қақтығыстарын білуі және олардың жұмысына ықпал етуі мүмкін кез келген жағдайларды ашуы қажет.

 Авторлар

Барлық түрдегі немесе форматтағы мақалаларды жіберген кезде авторлар өз жұмысына ықпал етуі мүмкін немесе алдын ала болжанған мүдделік танытуы мүмкін барлық қаржылық және жеке қарым-қатынастарды ашуға жауапты.

 Рецензенттер

Рецензенттер редакторларға өз пікірлеріне әсер етуі мүмкін мүдделер қақтығыстарын ашуға тиіс және егер мақаланы рецензиялауға қатысты ықтимал бейтараптық болмаса, олар сол мақаланы рецензиялаудан бас тартуға тиіс. Рецензенттер өз пікірін жарияланбай тұрып, рецензиялаған жұмысқа қатысты білген ақпаратты өз мүдделерін жылжыту үшін пайдаланбауға тиіс.

 Редакторлар

Соңғы шешімдер қабылдайтын редакторлар өздерінің мүдделік қақтығыстары немесе олармен байланысты мәселелер болған жағдайда, мақалаларға қатысты шешімдерден бас тартуы тиіс. Редакциялық қызметкерлер мақалалармен жұмыс істеген кезде алынған ақпаратты жеке мақсаттарында пайдаланбауға тиіс.

Барлық мүдделі тараптар мүмкіндігінше барлық жариялау кезеңдерінде мүдделік қақтығыстарын болдырмауға тиіс. Егер мүдделік қақтығысы анықталса, оны тапқан тұлға дереу редакцияға хабарлауы керек. Бұл ереже басқа да жарияланымдық және ғылыми этика стандарттарын бұзу жағдайларына да қатысты.

ЭТИКАСЫЗ ҚЫЛЫҚ

Этикасыз қылық – бұл этикалық және ғылыми стандарттарға сәйкес келмейтін және алаяқтық ретінде түсінілетін әрекеттер. Барлық жарияланым процесінің қатысушылары мұндай әрекеттерден аулақ болулары керек.

Этикасыз қылықтардың мысалдары:

Ғылыми нәтижелерді бұрмалау.

Деректерді, идеяларды немесе мақалалардың бөліктерін плагиаттау (компиляция).

Нәтижелерді жариялауда қасақана таңдау немесе жасыру, егер бұл нәтижелер қорытындыларға қатысты болса.

Статистикалық немесе басқа әдістерді жалған қолдану.

Методологияның егжей-тегжейлерін қасақана немесе абайсызда жасыру.

Авторлықты жалған көрсету (құрметті авторлықты тағайындау, жасырын авторлық (зерттеушілердің қатысуын көрсетпеу)).

Басқа зерттеушілердің нәтижелерін жалған көрсету (құрылған дәйексөздер).

Қабылданбайтын жариялау дубляждары (өзіңді плагиаттау және қайталанатын жарияланымдар).

Зерттеу объектілеріне тиісті қарама-қайшылықпен қарау.

Агенттік қызмет көрсету: автордың атынан редакторлармен хат алмасу және мақалаларды өңдеу.

Редакторлар авторлардың келісімінсіз мақалаларды басқа журналдарға жіберуі.

Редакторлар немесе рецензенттер авторлық материалдарды үшінші тұлғаларға беруі.

Объективтілік стандарттарын бұзу рецензиялау кезінде және/немесе жарияланым туралы шешім қабылдау кезінде.

Барлық түрдегі цитаталау манипуляциялары (цитаталарды жасанды түрде көбейту туралы келісімдер, наукометриялық индекстерді жасанды түрде арттыру, артық өз-өзіне цитаталау және достық цитаталау — бұл алаяқтық деп қарастырылады).

Бірдей мақаланың бірнеше ғылыми журналға бірдей уақытта жіберілуі.

Цифрлық бейнелерді бұрмалау және фальсификациялау.

 

МАҚАЛАҒА НЕМЕСЕ ТҮЗЕТУГЕ ҚАТЫСТЫ НҰСҚАУЛЫҚ

Редакциялық кеңес мүшелері этикалық ережелерді бұзу, плагиат, өзіндік плагиат, авторлардың шамадан тыс өз-өзіне сілтеме жасауы және мүдделер қақтығысы сияқты айқын белгілері бар мақалаларды жариялауға жауапты. Егер мақала жазу барысында жариялау этикасының принциптері бұзылған болса, журналдың ғылыми редакторы редакциялық кеңестің шешіміне сәйкес жариялауды қайтарып алуға міндетті. Мақала автор(лар)ымен немесе журналдың редакциялық кеңесімен қайтарылуы мүмкін.

Мақала келесі жағдайларда қайтарылады:

- Алынған деректердің жалған немесе заңсыз әрекеттер нәтижесінде алынғанын дәлелдейтін айқын дәлелдер болғанда, мысалы, деректерді бұрмалау;

- Мақала «Journal of Biological Research» журналында жарияланбай тұрып, басқа басылымда жарияланғаны анықталса;

- Мақалада плагиат бар екені анықталса, оның ішінде суреттер, графиктер, кестелер және т. б. көшіріп алу;

- Мақалада басқа ғалымдарға және олардың зерттеулеріне теріс әсер етуі мүмкін, мысалы, есептеулердің немесе эксперименттік қателіктердің болуы;

- Мақала плагиат болған жағдайда.

- Мақала жариялау және/немесе ғылыми этика принциптеріне, стандарттарына және нормаларына қайшы ақпаратты қамтитын жағдайда.

Мақалалар автор(лар)ымен немесе журнал редакторының шешімімен қайтарылуы мүмкін. Мақаланы қайтару туралы соңғы шешімді бас редактор қабылдайды. Жарияланымдар қайтарылуы қажет, егер журнал редакторы жарияланымда ауыр бұзушылықтар бар екенін және әдейі жалған ақпаратты қамтитынын анықтаса.

Қайтару келесі түрде болуы қажет:

- жалған жарияланымдардың теріс әсерлерін минимизациялау үшін мүмкіндігінше тезірек қайтарылуы қажет;

- мақаланы кім қайтарып отырғанын көрсету қажет.

- қайтару себебін көрсету (қасақана заңсыз әрекеттер мен адал қателіктерді ажырату);

«Journal of Biological Research» журналының редакциясы жарияланған нөмірлерде анықталған бұзушылықтар туралы барлық негізді шағымдарды жауапкершілікпен, объективті түрде және мұқият қарастырады.

 

ЖАРИЯЛАНҒАН ТҮЗЕТУЛЕР, КЕШІРІМ СҰРАУЛАРЫ, ТАҒЫЛАР

Журнал редакциясы жарияланған барлық материалдарға жауапты және олардың жоғары сапасы мен дұрыстығын қамтамасыз етуге міндетті.

Жарияланған мақалаға түзетулер енгізу негіздері:

- табылған қателіктер жұмыстың жарамсыз болуына әкеледі, бірақ жарияланымның шағын бөлігі дұрыс емес;

- авторлар тізімінде қателіктер бар;

- мақаланың шағын бөлігі плагиат болып табылады;

- мақала басқа журналда жарияланғаны анықталды.

Түзетулер орналастырылатын бөлімдер: Түзетулер «Хабарландырулар» бөлімінде редакциялық пікір ретінде орналастырылады. Мақалаға жасалған пікірде мақаладан алынған түпнұсқа сөйлем және оған пікір жазылады. Электронды нұсқасы түзетілген кезде түзету күні мен баспа көзіне сілтеме көрсетіледі.

Егер жарияланған мақалаларда жасанды материал табылса, сәйкес редакциялық пікірде мақала неге жоққа шығарылатыны немесе кешірімдер мен сілтемелер көрсетіледі.

Журнал редакциясы әрдайым қажет болған жағдайда жарияланған мақалалар бойынша түзетулер, түсініктемелер, кешірімдер мен терістеулер жариялауға дайын.

Журнал қаралған қолжазбалар бойынша шағымдарға жауапсыз қалмайды.

Конфликт жағдайында редакция бұзылған құқықтарды қалпына келтіру үшін барлық шараларды қабылдайды.